Rozstanie to bardzo trudny okres nie tylko dla osób dorosłych, ale również dla dzieci. Rozwód wiąże się z obciążeniem emocjonalnym, dlatego w tym czasie tak ważna jest komunikacja i przekaz dostosowany do wieku członka rodziny. Potrzeby dzieci i ich zaspokojenie w tym czasie to bardzo ważna kwestia. Zobacz, jak przygotować się do rozmowy z dzieckiem o rozwodzie i jak powiedzieć dziecku o rozstaniu.
Skorzystaj z kilku podanych poniżej wskazówek.
Jak powiedzieć dziecku o rozwodzie? Uwzględnij wiek dziecka
Nikt nie jest przygotowany na rozstanie, szczególnie jeśli pod wspólną opieką mamy potomstwo. To zupełnie normalne, że rodzic czuje się w tej sytuacji zagubiony i nie wie, jak poinformować resztę domowników o rozstaniu. Bardzo ważne jest, aby dostosować formę przekazu do wieku dziecka i jego świadomości emocjonalnej.
Pamiętaj, że nawet najmłodsze dzieci w wieku niemowlęcym odczuwają emocje rodziców, pomimo tego, że nie znają źródła rodzinnego konfliktu. Małe dzieci doskonale ,,czytają’’ emocje dorosłych z mimiki twarzy, grymasów, tonu głosu, czy też postawy ciała. Mniejsze dzieci nie potrzebują potoku słów i wyjaśnień, których i tak nie zrozumieją. W tym trudnym dla rodziny czasie oczekują poczucia bezpieczeństwa, rodzicielskiej czułości i spokoju w domu, który jest możliwy poprzez unikanie jawnego konfliktu.
Z kolei w przypadku starszych dzieci w wieku szkolnym rozmowa jest niezwykle ważna. Możliwość porozmawiania z dzieckiem we dwoje to najlepszy sposób na wyjaśnienie mu całej sytuacji krok po kroku oraz przedstawienie planu na najbliższą przyszłość. Warto przy tym wziąć pod uwagę fakt, że nie tylko kilkulatki nie znają technik regulacji emocji i nie potrafią poradzić sobie w konfrontacji z trudną sytuacją w rodzinie, jaką jest rozwód rodziców. Problem ten dotyka również nastolatków. Pomimo tego, że rozwój intelektualny młodzieży jest na wysokim poziomie, to umiejętność nazywania emocji, wyrażania ich oraz samoregulacji wciąż jest na etapie rozwoju. Kontakty dziecka w okresie dojrzewania z rodzicami to doświadczenia, które mają niebagatelny wpływ na człowieka w życiu dorosłym. Z tego też powodu szczere rozmowy o zaistniałej sytuacji i przeżywanych uczuciach nigdy nie powinny być pominięte ze względu na starszy wiek dziecka.
Jak powiedzieć dziecku o rozwodzie? Jakich słów użyć?
Formę przekazu należy zawsze dostosować do wieku dziecka i jego aktualnego rozwoju. Małym dzieciom w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym wystarczą proste komunikaty połączone z ciepłym wyrażeniem uczuć i czułością (np. przytulanie, głaskanie).
Starsze dzieci potrzebują bardziej rozbudowanych rozmów związanych z zaistniałą sytuacją. Warto wówczas prowadzić aktywną rozmowę z dzieckiem. Nastolatek nie powinien być jedynie słuchaczem, lecz i rozmówcą. Starsze dziecko widzi, co dzieje się w domu i jakie relacje w nim panują, dlatego rodzic podczas rozmów śmiało może nawiązywać do obserwacji dziecka.
Możliwe reakcje dziecka na rozwód. Jak na nie reagować?
Rodzic staje przed trudnym zadaniem. Ciężko przewidzieć reakcję dziecka na informację o rozstaniu rodziców. Jak zachować się w czasie rozmowy? Jak reagować na zaprzeczenie, smutek czy złość, które mogą się pojawić się w odpowiedzi na informację o rozstaniu. Przede wszystkim uszanuj własne zdanie, ale jednocześnie nigdy nie ignoruj uczuć dziecka niezależnie od jego wieku.
Czasem rodzic tak bardzo zatraca się w sprawach organizacyjnych związanych ze sprawą rozwodową i negocjacjami, że nie ma czasu na pielęgnowanie więzi. Tymczasem przygotowując się do procesu rozwodowego, rodzic powinien mieć na uwadze, że czas dedykowany dziecku będzie w tym okresie kluczowy dla jego zdrowia psychicznego. Wsparcie, słuchanie, wyrozumiałość, wzmożona czujność, zachowanie dotychczasowej rutyny i okazywanie ciepłych uczuć poprzez codzienne gesty to wyraz szacunku do dziecka i podkreślenie jego ważnej roli w rodzinie. Jeśli relacje dziecka z rodzicem ulegną pogorszeniu, a dziecko nie będzie mogło odnaleźć się w nowej rzeczywistości, wówczas warto rozważyć pomoc psychologa lub psychoterapeuty.